Ból pleców przy chorobach to objaw, który wiele osób łączy wyłącznie z problemami kręgosłupa czy przeciążeniem mięśni. Jednak nie zawsze winna jest postawa lub siedzenie przy biurku. Choroby objawiające się bólem pleców mogą dotyczyć narządów wewnętrznych, układu pokarmowego czy nawet serca. Artykuł pomoże Ci zrozumieć, co oznacza ból pleców, jakie objawy powinny zaniepokoić i kiedy konieczna jest wizyta u lekarza.
Dlaczego nie każdy ból pleców oznacza problem z kręgosłupem?
Ból pleców przy chorobach często bywa mylony z typowym przeciążeniem czy złą postawą. Tymczasem nie wszystkie dolegliwości związane z plecami mają swoje źródło w układzie ruchu. Choroby objawiające się bólem pleców mogą wskazywać na poważniejsze stany, takie jak infekcje, stany zapalne czy nawet zmiany nowotworowe.
Gdy ból pleców sygnalizuje poważniejsze schorzenie
Ból pleców przy chorobach może znacznie różnić się od typowego przeciążenia czy bólu mięśniowego. Jeśli ból pojawia się nagle, nie ustępuje po odpoczynku, promieniuje do klatki piersiowej, brzucha lub nóg, nasila się podczas kaszlu, głębokiego oddechu albo jedzenia – może być objawem poważniejszych schorzeń wewnętrznych. Co oznacza ból pleców w takich przypadkach? To często sygnał, że choroba rozwija się „w tle” i wymaga szybkiej diagnostyki. Zignorowanie takich objawów może prowadzić do groźnych powikłań, dlatego warto działać szybko.
Co pokazują statystyki?
Choroby objawiające się bólem pleców dotyczą rosnącej liczby pacjentów. Według danych WHO, w 2020 roku na ból dolnej części pleców (LBP) cierpiało 619 milionów osób na świecie, a do 2050 roku liczba ta ma wzrosnąć do 843 milionów, głównie z powodu starzejącego się społeczeństwa. LBP to obecnie najczęstsza przyczyna niepełnosprawności na świecie i jedno z głównych wskazań do rehabilitacji. Ból ten może występować w każdym wieku, jednak najwięcej przypadków przypada na osoby w wieku 50–55 lat i częściej dotyczy kobiet. Aż 90% przypadków to tzw. niespecyficzny ból dolnego odcinka pleców, co oznacza brak jednoznacznej przyczyny widocznej w badaniach obrazowych. Jest jednak szereg innych problemów zdrowotnych, które przekładają się na ból pleców.
Jakie choroby mogą dawać ból pleców?
Choroby nerek
Ból pleców przy chorobach nerek często lokalizuje się w odcinku lędźwiowym. Może towarzyszyć mu gorączka, dreszcze, ból przy oddawaniu moczu i uczucie ciągłego parcia na pęcherz. Choroby objawiające się bólem pleców w tym przypadku to m.in. odmiedniczkowe zapalenie nerek, kamica nerkowa czy kolka.
Choroby trzustki, wątroby i pęcherzyka żółciowego
Ból pleców przy chorobach trzustki i wątroby może promieniować do pleców, szczególnie w górnej ich części. Często występuje razem z nudnościami, wzdęciami, a także nasila się po tłustym posiłku. Co oznacza ból pleców tego typu? Może to być sygnał stanu zapalnego lub problemu z odpływem żółci.
Choroby ginekologiczne i endometrioza
Ból pleców przy chorobach ginekologicznych najczęściej dotyczy kobiet w czasie menstruacji lub tuż przed nią. Może promieniować do bioder i pachwin. Choroby objawiające się bólem pleców to m.in. endometrioza, torbiele jajników, a nawet zapalenie przydatków.
Rwa kulszowa i dyskopatia
Ból pleców przy chorobach neurologicznych, takich jak rwa kulszowa, często zaczyna się nagle i promieniuje do nogi. Towarzyszą mu mrowienie, drętwienie i osłabienie siły mięśniowej. Co oznacza ból pleców w takim przypadku? Może wskazywać na przepuklinę kręgów lub ucisk na nerwy.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Objawy alarmowe
Ból pleców przy chorobach może być sygnałem alarmowym, szczególnie gdy towarzyszy mu:
- gorączka,
- ból przy oddychaniu,
- nagły ból,
- utrata czucia,
- problemy z oddawaniem moczu.
Jak wygląda diagnostyka?
Choroby objawiające się bólem pleców wymagają indywidualnego podejścia diagnostycznego. Lekarz może zlecić RTG lub rezonans magnetyczny, badania krwi, USG jamy brzusznej.
- RTG – przy podejrzeniu zmian zwyrodnieniowych, urazów mechanicznych, skrzywień kręgosłupa;
- Rezonans magnetyczny (MRI) – gdy ból promieniuje, występuje drętwienie, podejrzenie zmian w krążkach międzykręgowych lub nowotworów;
- USG jamy brzusznej – przy podejrzeniu chorób nerek, wątroby, trzustki lub pęcherzyka żółciowego;
- Badania krwi (morfologia, CRP, OB, enzymy wątrobowe, kreatynina) – w celu wykrycia stanu zapalnego, infekcji lub problemów z funkcjonowaniem narządów.
Dobór badań zależy od towarzyszących objawów oraz dokładnej lokalizacji bólu. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który zdecyduje o dalszym kierunku diagnostyki.
Jak rozpoznać, z czym masz do czynienia?
Miejsca i charakter bólu pleców
Co oznacza ból pleców w konkretnych miejscach?
- Środkowa część pleców: ból pleców w odcinku piersiowym może wskazywać na półpasiec, odmy opłucnową, zapalenie płuc lub zmiany nowotworowe. Może też towarzyszyć chorobom serca czy płuc, dlatego wymaga pilnej konsultacji lekarskiej. Dolegliwości w okolicy łopatek mogą świadczyć o wrzodach żołądka, dwunastnicy, a także o refluksie.
- Dolna część pleców: ból w odcinku lędźwiowo-krzyżowym może wynikać z osteoporozy, wad postawy, przeciążeń lub chorób zwyrodnieniowych. Jeśli promieniuje do nogi, może oznaczać rwę kulszową. Czasem przyczyną są choroby nerek lub endometrioza.
- Ból po bokach: ból pleców po prawej stronie może wynikać z rwy kulszowej, ale też wskazywać na kamicę nerkową, żółciową lub problemy z prawym jajnikiem. Ból po lewej stronie pod żebrami często wiąże się z chorobami układu pokarmowego – zapaleniem żołądka, trzustki, powiększoną śledzioną czy schorzeniami lewego jajnika lub jelit.
Warto także zwrócić uwagę na to, czy ból jest kłujący, tępy, promieniujący czy też pulsujący. Kłujący ból może sugerować ucisk na nerw, tępy – stan zapalny lub przeciążenie mięśni, a promieniujący – poważniejsze schorzenia neurologiczne lub choroby narządów wewnętrznych.
Ból pleców – jak długo trwa i co go wywołuje?
Ból pleców przy chorobach często nie ustępuje mimo odpoczynku. Jeśli ból:
- nasila się po jedzeniu – sprawdź trzustkę i wątrobę,
- pojawia się w nocy – może to być choroba reumatyczna,
- zwiększa się przy wysiłku fizycznym – może mieć podłoże ortopedyczne lub sercowe.
Praktyczne wskazówki
Co warto zapisywać przed wizytą u lekarza?
Co oznacza ból pleców w kontekście obserwacji pacjenta? Warto prowadzić dziennik objawów:
- Kiedy ból się pojawia?
- Co go nasila lub łagodzi?
- Jakie objawy towarzyszą?
Jak dbać o plecy, gdy nie znasz przyczyny bólu?
Ból pleców przy chorobach nie zawsze oznacza konieczność leżenia. Warto:
- unikać dźwigania,
- stosować lekką aktywność (spacery, rozciąganie),
- zadbać o ergonomię w miejscu pracy,
- wybrać odpowiedni materac.
Podsumowanie
Choroby objawiające się bólem pleców to temat, którego nie warto ignorować. Co oznacza ból pleców, który nie mija, powtarza się lub ma nietypowy charakter? Może to być sygnał poważniejszej choroby. Dlatego: Jeśli ból nie ustępuje – nie zwlekaj z wizytą. Skonsultuj się z lekarzem i zadbaj o swoje zdrowie! Warto też udać się do fizjoterapeuty, jeśli przyczyna ma podłoże mechaniczne. Odpowiednia terapia może znacznie poprawić jakość życia.
FAQ – najczęstsze pytania
Czy ból pleców zawsze oznacza problemy z kręgosłupem?
Nie. Może związywać się z narządami wewnętrznymi, infekcjami lub chorobami przewlekłymi.
Jak odróżnić ból mięśni od bólu nerkowego?
Ból nerkowy często promieniuje, towarzyszy mu gorączka i zmiany w oddawaniu moczu.
Czy stres może powodować ból pleców?
Tak. Przewlekły stres powoduje napięcia mięśniowe i może nasilać ból.
Kiedy ból pleców może oznaczać chorobę serca?
Gdy towarzyszy mu duszność, ból w klatce piersiowej, promieniowanie do lewego barku.
Czy dieta może mieć wpływ na ból pleców?
Tak. Przykładowo dieta bogata w tłuszcze może nasilać problemy z trzustką i pęcherzykiem żółciowym, co może objawiać się bólem pleców.
Źródła:
World Health Organization: WHO & World Health Organization: WHO. (2023, June 19). Low back pain. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/low-back-pain
Apteka OLMED. Ból pleców w różnych miejscach – przyczyny? Objawy? (2021, May 24). Retrieved July 22, 2025, from https://www.aptekaolmed.pl/blog/artykul/bol-plecow-w-roznych-miejscach-przyczyny-objawy,71.html